اتصالات جوشی چیست؟
اتصالات جوشی برای تکمیل خطوط انتقالی و با توجه شرایط مورد نیاز از جمله دما، فشار، نوع سیال عبوری و … از انواع لوله و اتصالات استفاده می شوند. اتصالات در سه دسته زیر قرار می گیرند:
اتصالات جوشی یا لب جوش (BW)
اتصالات ساکت ولد (SW)
اتصالات رزوه‌ای (THD)
که در ادامه به توضیح درباره اتلاصات جوشی یا لب جوش (BW) می پردازیم.
اتصالات جوشی دقیقاً چیست؟
اتصالات جوشی به اتصالاتی گفته میشود که به صورت یک تکه ساخته شده باشد. این اتصالات با توجه به آلیاژ سازنده آنها به صورت محصولات فولادی (فشار قوی، درزدار، مانیسمان)، آهنی، استیل و … تولید و روانه بازار می‌شوند
موارد استفاده از اتصالات‌جوشی
از لوله و اتصالات جوشی با در نظر گرفتن شرایطی همچون دما و فشار قابل تحمل، در مصارفی همچون خطوط انتقالی سیالات در پتروشیمی، کارخانجات صنعتی، رایزرهای صنعتی و ساختمانی، سیستم‌های آتش نشانی در ساختمان‌ها، لوله کشی گاز در منازل مسکونی و … مورد استفاده قرار می‌گیرند.
به طور کلی اتصالات جوشی در مصارف نامبرده شده در بالا نقشی تحت عنوان یک رابط جهت تغییر مسیر، تغییر سایز، انشعاب گیری، ارتباط بین دو شبکه و … را بازی می‌کنند. این اتصالات با استفاده از دستگاه جوش و سیم جوشکاری مورد استفاده قرار می‌گیرند. دستگاه جوش با تولید جریان بالای الکتریکی در نقطه جوش، اتصالات ذوب شده و به لوله متصل می‌شوند.
مزایای استفاده از اتصالات جوشی
جوش کردن اتصالات به خط لوله به این معنی است که برای همیشه از نشت آنها جلوگیری به عمل آمده است. پیوستگی فلزی بین این نوع اتصالات و خطوط لوله، میزان کشش مقاومتی سیستم لوله کشی را افزایش داده و تمامی لرزش‌ها در نقطه ارتباط را نیز از بین می‌برد. سطح صاف اتصال در درون لوله و اتصال مربوطه افت فشار را کم کرده و در هم ریختگی جریان سیال را کاهش می‌دهد. همچنین خورندگی‌های حاصل از خورندگی شیمایی را کم می‌کند.
برای سیستم لوله کشی به شکل جوشی کم ترین میزان فضا به کار برده میشود. ضمناً اتصالات جوشی قیمت مقرون به صرفه ای نسبت به دیگر اتصالات همانند اتصالات فلنجی و پیچ و مهره‌ای دارند. از دیگر مزایا می توان به موارد زیر اشاره کرد:
قیمت مقرون به صرفه
قابلیت نصب آسان
ایمنی بیشتر در پرسه کار
متریال به کار گرفته شده مرغوب
متناسب برای صنایع متفاوت
مقاوم در برابر دما و فشار مختلف
حمل و نقل آسان
هزینه نصب کمتر در پرسه تولید
فرایند تولید اتصالات‌جوشی
اتصالات جوشی درزدار (درزجوش) با استفاده از لوله‌های سیاه جوشی درزدار سنگین و اتصالات بدون درز (مانیسمان) نیز با استفاده از لوله‌های مانیسمان تولید می‌شوند. نحوه تولید این محصولات بدین گونه است:
لوله های مورد استفاده برش داده و در قالب‌های متفاوت تولیدی (زانو، سراهی و …) قرار می‌گیرند.
سپس با وارد کردن حرارت به آنها محصول مورد نیاز تولید و ساختار آن ثابت میشود.
اتصالات جوشی درزدار اغلب در مواردی همچون لوله کشی‌های گاز روکار با فشار پایین مورد استفاده قرار می‌گیرند. اتصالات مانیسمان یا بدون بدرز در خطوط انتقالی با فشار بالاتر همانند سیستم‌های آتش نشانی و لوله کشی در کارخانجات صنعتی جهت انتقال سیالات و حتی در خطوط گازرسانیِ توکار در منازل مسکونی مورد استفاده قرار می‌گیرند. اتصالات جوشی مانیسمان نیز از لحاظ تولید به رده‌هایی همچون رده ۲۰ (SCH20)، ردهSTD، رده SGP، رده ۴۰ (SCH40) و رده ۸۰ (SCH80) تقسیم می‌شوند.
استانداردهای مربوطه اتصالات جوشی
استاندارد ASME B16.9 ،و ASME B16.28 مشخصات و تلرانس ابعادی اتصالات مانیسمان جوشی را نشان می‌دهد.
استاندارد ASME B16.25 شرایط آماده سازی انتهای اتصالات‌جوشی به منظور جوشکاری را تعیین می‌کند.
استاندارد ASME B16.49 نیز جزئیات نامگذاری را نشان می‌دهد.
انواع اتصالات جوشی
سه راهی جوشی
زانویی ۴۵ درجه جوشی
زانویی ۹۰ درجه جوشی
سردنده جوشی
تبدیل جوشی
کپ جوشی
سه راهی جوشی
سه راهی یکی از پر مصرف‌ترین نمونه‌های اتصالات جوشی محسوب میشود که برای ایجاد انشعاب مساوی و غیر مساوی در مسیر لوله کشی از آن استفاده میشود. جهت چرخش با استفاده از جوش کاری دو طرف به لوله این محصول جوش داده میشود.
زانویی ۴۵ درجه جوشی
با استفاده از آن می‌توان مسیر حرکت لوله را تغییر داد. برای مسیر لوله کشی با انحراف زاویه ۴۵ درجه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
زانویی ۹۰ درجه جوشی
یک از انواع اتصالات جوشی است که همانند مدل ۴۵ درجه برای تغییر حرکت لوله مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای مسیر لوله کشی با زاویه ۹۰ درجه کاربرد دارد.
سردنده جوشی
رابطی است که برای متصل کردن اتصالات جوش به اتصالات رزوه‌ای مثل شیر گاز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تبدیل جوشی
از تبدیل به عنوان رابطی جهت تغییر در سایز لوله‌های ارتباطی استفاده میشود. یعنی لوله‌هایی با سایزهای متفاوت را به هم وصل می‌کند که به طور کلی تبدیل‌ها به دو دسته تبدیل هم مرکز و تبدیل غیر هم مررکز تقسیم می‌شوند
کپ جوشی
از کپ برای انسداد و کور کردن خط لوله یا اتصالات استفاده میشود. کپ‌ها به دو دسته کپ گود یا کاسه ای و کپ تخت یا پولکی تقسیم می‌شوند.
اتصالات‌جوشی و برند های مطرح در ایران
اتصالات جوشی همان طور که در نمونه‌های متفاوتی در بازار عرضه میشود می‌توانیم بگویم برندهای بسیار زیادی نیز در این راستا مشغول به فعالیت هستند که برترین آنها عبارتند از: